Betaald parkeren slaat gaten in onze wijkpleinen
De invoering van betaald parkeren rond het Euterpeplein en het Neptunusplein is inmiddels een maand oud. Een maand waarin bewoners, bezoekers en vooral ondernemers duidelijk hebben gevoeld wat dit besluit betekent. En het beeld dat nu ontstaat, is precies wat velen vreesden: deze twee belangrijke wijkcentra krijgen een klap die ze niet zomaar te boven komen.
Pleinen die altijd vol leven zaten
Wie regelmatig op het Euterpeplein kwam, weet hoe het altijd was: levendig, toegankelijk, warm. Je pakte de fiets of auto, deed snel een boodschap, haalde een brood bij de bakkerij of liep even binnen bij een bekend gezicht. Het voelde als een vanzelfsprekende plek in de wijk.
Maar deze weken is dat vertrouwde beeld vervaagd. Het aantal bezoekers is zichtbaar afgenomen, en ondernemers beschrijven het als “een stuk stiller dan normaal”. Op het Neptunusplein klinkt hetzelfde geluid. De bedrijvigheid is duidelijk minder en het gemis is voelbaar in zowel de winkels als op straat.
Ondernemers lopen harde klappen op
Het meest confronterend zijn de cijfers die ondernemers delen. Een van de zaken, de bakkerij die al jaren een vaste waarde is in de buurt, meldde maar liefst dertig procent omzetverlies in één maand. Anderen spreken van een terugval tot veertig procent.
Dit zijn geen kleine schommelingen. Dit zijn signalen dat de basis onder deze pleinen wegzakt. Wanneer bewoners moeten betalen om even een brood te halen of een boodschap te doen, gaan ze sneller ergens anders heen. Niet omdat ze dat willen, maar omdat de keuze aantrekkelijker of eenvoudiger wordt.
Afbeelding 1: Gesloten winkelpand in de Amersfoortse binnenstad. Foto ?
Afbeelding 2: Hans van Tellingen spreekt tijdens de bijeenkomst georganiseerd door Amersfoort voor Vrijheid. Foto door Sylvia de Boer
Onze bijeenkomst met Hans van Tellingen
Voordat betaald parkeren werd ingevoerd, organiseerden we een bijeenkomst om de mogelijke gevolgen te bespreken. We nodigden Hans van Tellingen uit, iemand die al jarenlang winkelgebieden analyseert en precies weet hoe gevoelig wijkcentra zijn voor bereikbaarheid.
Hij liet destijds zien dat overal in Nederland hetzelfde patroon optreedt: zodra mensen moeten betalen om even snel iets te halen, daalt het aantal bezoekers vrijwel direct. Niet pas na maanden, maar meteen. Zijn boodschap was helder en werd die avond door veel ondernemers herkend.
Helaas blijkt nu dat deze voorspellingen ook voor Amersfoort uitkomen.
Het echte probleem: betaalplicht verandert gedrag
Het gaat niet om de discussie “auto of geen auto”. Het gaat om drempels. Zodra er een financiële drempel ontstaat om een wijkplein te bezoeken, verandert het gedrag van bewoners. Een boodschap doen wordt een afweging. Even naar de bakker wordt een rekensom. En dat is precies wat deze pleinen zó kwetsbaar maakt.
Participatie die te laat komt
Wat de situatie extra wrang maakt, is dat veel ondernemers het gevoel hebben dat hun zorgen te laat of onvoldoende zijn meegenomen. De uitnodiging om mee te denken kwam pas toen de belangrijkste koers al was uitgezet. Waardevolle signalen uit de praktijk kregen daardoor niet de plek die ze verdienden. En nu betalen ondernemers en wijkbewoners de prijs.
Er is nog ruimte om het tij te keren
Ondanks de harde cijfers is het nog niet te laat om herstel in te zetten. Dat vraagt om bijsturen. Om het erkennen van wat er nu gebeurt. En vooral om maatregelen die de drempel verlagen, zodat bezoekers weer zonder aarzeling naar de pleinen komen.
Denk aan kort gratis parkeren. Een eerste uur kosteloos. Of een regeling die de spontane boodschap weer mogelijk maakt. Want wijkcentra draaien op gemak, toegankelijkheid en nabijheid.
