De Digitale Euro
Al enige tijd is er bij grote instituten als de IMF, de BIS en de centrale banken sprake van plannen voor een CBDC. Een Central Bank Digital Currency. En ook in Nederland komt het onderwerp steeds meer onder de aandacht. Ik (Tom van Lamoen) besloot daarom om op 23 november ’22 het debat in de Tweede kamer over de digitale Euro bij te wonen. Het was duidelijk dat het ook onder de inwoners steeds meer gaat leven.
Ik was expres lekker op tijd gekomen en kon daardoor makkelijk een plekje in de zaal krijgen. Maar veel werden verwezen naar een extra zaal waar via live stream meegekeken kon worden en nog een veel grotere groep kon het gebouw niet eens meer binnenkomen.
Het debat
De voorzitter stelde zichzelf voor en alle kamerleden die deelnamen aan het debat. Er werd nadrukkelijk verteld over de spelregels en met name hoe het publiek zich mocht gedragen, er werden duidelijk wat emotionele uitspattingen verwacht.
De heer Alkaya van de SP was als eerste in de zaal en ging prominent op de juiste plek zitten om als eerste het woord te nemen. Hij was ook duidelijk het meest bedreven in het onderwerp en had hier ook al een boek over geschreven. Hij begon zijn betoog over het ethische gedrag van privaat banken en dat het niet wenselijk is om de inwoners daar vertrouwen in te laten hebben. Hij ziet vooral een systeem vanuit de publieke volksbank als de oplossing. Hij benoemde verder de bekende zorgen om de anonimiteit en privacy van gebruikers, maar hij stelde daarbij wel dat er grenzen nodig zijn aan die anonimiteit om te waarborgen tegen criminaliteit en witwaspraktijken. Ook had hij veel kritiek op het punt dat Amazon bij de ontwikkeling betrokken zou worden. Privaat big tech bedrijven zouden niet deze invloed moeten krijgen. Ook werd er gevraagd naar de rol van Maxima die zich onlangs hier over uitsprak.
De heer Van Houwelingen (FvD) vroeg via interruptie naar een quote uit het boek van de heer Alkaya: “De digitale Euro moet er in slagen dat niemand uitgesloten kan worden”. En stelde hierop de vraag hoe dat dan in de praktijk zou werken als er nu al zoveel kritiek is op de programmeerbaarheid. Hierop werd geantwoord dat daar goed naar gekeken moet worden.
De heer van Houwelingen nam hierna zelf het woord. Minister Kaag en Koningin Maxima houden het onderwerp maar vaag volgens van Houwelingen terwijl de documenten hier een stuk duidelijker over zijn. Er werd een stukje uit het document op de website van het ECB benoemd, waar staat dat negatieve rente geambieerd wordt. Dit was uiteraard vooral door Arno Wellens geopperd. Het was jammer dat de heer van Houwelingen geen sterke verdediging had voor zijn standpunt. Hij werd door veel tegenstanders geïnterrumpeerd met de beschuldiging van complottheorieën en dat dit niet de juiste interpretatie van dit document was. Dit is altijd de discussie tussen wat er mogelijk is met een systeem en wat de overheid aangeeft dat hun intenties zijn. Een systeem dat voor controle en macht misbruikt kan worden is inherent gevaarlijk.
De rest van het debat voelde als een herhaling van benoemde argumenten. Naast FvD vroegen BvNL, Ja21, PVV en SGP zich af wat de business case was. Welk probleem is er dat de digitale euro oplost? Het zou vooral gaan omdat “contant geld steeds minder in gebruik is” en “we niet achter kunnen blijven als andere landen hier wel een voorsprong op nemen.”
Witwas praktijken waren de boventoon in het debat. Ik heb geen enkele partij, zelfs de klassiek liberalen, zich niet tegen dit argument horen uitspreken. En dus zouden er wel grenzen aan de anonimiteit moeten zitten. GroenLinks en D66 waren het daarmee eens en legden naast SP vooral de nadruk op de zwakte van privaat banken die alle crisissen zouden veroorzaken en toen werd het een standaard debat van links tegen rechts waar privaat en staat als boosdoeners werden neergezet.
CU en CDA lieten het verder vooral meer in het midden.
Na het debat volgde de beantwoording van Minister Kaag maar daar hoef ik voor mijn gevoel weinig woorden aan vuil te maken. “Het gaat om één scenario”, “Er is nog niets besloten” en “Er ligt nog niet eens een voorstel” waren de nietszeggende antwoorden.
Wél werd er goed doorgevraagd over de rol van de maker zelf. En duidelijk was dat het vooral ging over de onderhandelingsstrategie en dat de rol in de Europese coalitie zwaarder weegt.
Ik deel dus zeker de mening van veel critici: Het debat is voor de bühne
De digitale Euro zal er komen omdat naar mijn mening het belang van de ECB en grote Europese instituten zwaarder wegen dan het vertegenwoordigen van de inwoners van Nederland.
Het lijkt er op dat ze het willen verkopen met de standaard strategie: Ze willen ons zogenaamd beschermen tegen criminaliteit en witwaspraktijken.
Ondertussen zegt Minister Kaag ook dat de digitale euro parallel zal lopen aan andere systemen en deze niet compleet zal vervangen. Ook cash geld zal blijven. Maar als dat zo is dan gebruiken de criminelen de digitale euro toch gewoonweg niet? En dus zijn we wederom weer alleen de onschuldige burgers vergaand aan het controleren.
Ik miste heel erg de libertariër in het debat, iemand die de belangen van privaat banken en de staat op realistische en doelmatige manier kon beschrijven. Ja, de privaat banken gedragen zich onethisch. Ja, de staat gedraagt zich onethisch.
Dit is juist waarom we met zo’n probleem zitten, het is de staat die compleet verweven is met privaat banken en de centrale bank die de bewaker zou moeten zijn maar juist steeds maar weer zijn eigen gestelde regels overtreedt. Zoals staatsobligaties opkopen en zelfs garant staan voor een minimale opkoopprijs zodat de banken geen risico lopen dit ook te doen.
Het is een totale symbiose van belangen. Met Inflatie en bewust aangestuurde geldontwaarding als gevolg.
[Video 0:47sec.] Econoom Edin Mujagić bij Café Weltschmerz: “De hoge inflatie komt maar 1 partij goed uit…” (via Madelon Vos)
Inflatie is niets meer dan een verborgen belasting.
Het is een manier voor de overheid om waarde naar zichzelf over te hevelen vanuit het bezit van de inwoners. Als de overheid geld leent bij de centrale bank om de begroting rond te krijgen, komt er meer geld in de markt dat eerder niet bestond. Als er meer geld aanwezig is maar hetzelfde aantal producten, grondstoffen en diensten, dan treedt er marktwerking op die wij inflatie noemen. Dus wordt in andere woorden ons geld dat in bezit is, minder waard.
De centrale bank verdient aan de schulden en de overheid heeft meer geld om te besteden. Met dit geld kan de overheid doelen bereiken om aan de macht te blijven, die met het heffen van belasting niet geaccepteerd zouden worden. Dus beide hebben er enorm baat bij dat deze omgang bestaat.
Dit debat zou voor mijn gevoel de ideale kans zijn geweest om dit aan te kaarten. Want het grootste probleem bij de digitale euro zou zijn dat burgers nog meer vast zouden komen te zitten in de grip van de overheid die duidelijk steeds meer belasting zal moeten gaan heffen en inflatie zal moeten veroorzaken om de begrotingen rond te maken en de staatsschulden af te lossen.
Vooral dit laatste. Want er is een ander effect dat inflatie en geldontwaarding veroorzaakt: dat schulden minder waard worden en dus makkelijker af te betalen zijn. En wie heeft de grootste schulden? De staat.
Maar gaat de centrale bank akkoord met deze geldontwaarding? Dat lijkt hen toch in de vingers te snijden. Ze zijn op dit moment de rentes al extreem snel aan het verhogen. Dus het lijkt er op dat de inflatie daardoor op de lange termijn wel weer zal dalen. Maar duidelijk ten koste van de economie en de inwoners. Hierdoor blijven de schulden en rentes voor de centrale banken van waarde maar is er ook het risico dat overheden de schulden helemaal niet meer kunnen gaan betalen. Daar zitten we nu een beetje tussenin. De dans van inflatie en rente verhoging.
